İnsanlar yaşam şartlarını daha iyi bir seviyeye ulaştırabilmek için sürekli bir arayış ve yenilik bulma çabası içindedirler. İnsanların arayış çabaları çevrenin büyüyüp gelişmesiyle devam ettirilmiş, buda tarımda üretim artmasına ve bu üretim sonucunda üretilen tarım ürünleri için kullanım alanlarındaki artış sonucunda tarım ürünlerinde verimde artış görülmüş ve buna bağlı olarak üretim sonucunda kar etme ihtiyacı duymuştur. Bezelye; baklagiller familyasına ait önemli bir yere sahip bitkilerden biri olup, insanların beslenme açısından önemli bir konumda bulunmaktadır. Bezelye, sebzeler içinde besin yönünden ve özellikle protein yönünden zengin ve önemli olan bir cinstir.
Bileşiminde % 25’den fazla protein bulundurmasının dışında özellikle A, B ve D vitaminleri açısından da oldukça zengindir. Farklı iklim şartlarına uyum sağlayabilmesinden ve bileşiminde de yüksek değerde protein ile bir çok amino asit içermesi nedeniyle günümüzde önemli besin kaynakları arasında yer almaktadır.
Geleneksel üretimde taze baklaları veya kuru taneleri için üretimi yapılmaktayken, son zamanlarda dondurularak sene boyunca tüketilmesi için yeşil tane dönemindeyken hasat işlemi gerçekleştirilmektedir. (Alan ve Nevzat, 1984)Bezelye unu kuru bezelye tanelerinden öğütülür. Tüm baklagiller gibi, bezelye çok çeşitli vitaminlerle övünemez, ancak vücut için çok gerekli olanlar: C, Pp, B grubu. Bezelye unu, ezilmiş halde aynı faydalı maddelerdir, yani kolayca sindirilebilir formdadır. Geleneksel tıp, cilt kalitesini iyileştirmek ve metabolizmayı normalleştirmek için günde 3 kez 1 yemek kaşığı bezelye unu almanızı önerir. Bununla birlikte, bazı mide ve bağırsak hastalıkları için bezelye yemekleri kontrendikedir, bu nedenle kendi kendine ilaç tedavisi burada en iyi seçenek değildir.
BEZELYE BİTKİSİ
Bezelye bitkisi kuru fasulye ve nohut bitkilerinden sonra dünyada en çok üretimi yapılan bakliyat çeşididir. 2014 senesi değerlerine göre dünyadaki bezelye bitkisi en yüksek üretim değeri 4.4 milyon tonluk üretim ile Amerika kıtasında gerçekleştirilmiştir. Aynı sene bezelye üretiminde Amerika kıtasından sonra 3.3 milyon tonluk üretim ile Avrupa kıtası, 2.3 milyon tonluk üretim ile Asya kıtası, 662 bin tonluk üretim ile Afrika kıtası takip etmektedir. ABD’de bezelye bitkisi üretim değeri 2014 senesinde 778 bin tonluk üretim değerine kadar ulaşmıştır. 2014 senesi değerlerine göre, ABD’den sonra 538 bin tonluk üretim ile Fransa ve bunun ardından 342 bin tonluk üretim ile Avustralya takip etmektedir. (Anonim, 2014b) Bezelyede taze tüketimin olabilmesi için bezelye tohumlarının iri olması ancak sertleşmemiş durumda olması gerekmektedir. Bu nedenle taze bezelyede protein ile nişasta oranı yüksek seviyededir. Taze bezelye tanesindeki dağılımda % 20-30 seviyelerinde kuru madde, % 70-80 seviyelerinde su içermektedir. Kuru maddelerin içeriği baz alındığında; protein oranı % 6-8’i, yağ oranı % 0.3-0.5, karbonhidrat oranı %12-15, selüloz oranı %1-3, mineral madde oranı % 0.5-2 seviyelerindedir. Kuru tanelerin dağılımında; su oranı % 6- 16, protein oranı %18-20, yağ oranı %1-6, karbonhidrat oranı % 20-60, selüloz oranı % 2- 10 ve mineral madde oranı %2-10 seviyelerindedir (Günay, 1983). Karbonhidrat ve protein yönünden zengin olması dışında, tohumunun taşınabilir olması ve saklanmasının kolay olmasından dolayı insanlar tarafından yaklaşık olarak 9000 yıldır tarımıyla uğraşılmaktadır. Serin iklim şartlarında geniş bir tarım alanı olan bezelye en fazla Kuzey Avrupa, Rusya’nın bazı bölgelerinde, Çin ile Kuzeybatı Amerika’da üretimi yapılmakla beraber, tropik ülkelerde ise yüksek kesimlerde bezelye tarımı yapılmaktadır. Ülkemizde de bezelye yetiştiriciliği en eski tarihlere dek uzanmaktadır. (Akçin, 1988).
Bezelye bitkisi dünya üzerinde bulunan çoğu ülkede genellikle taze sofralık veya işlenmiş besin maddesi olarak tüketimi için geniş bir üretim ağına sahiptir. Konserve olarak ve dondurulmuş besin maddesi olarak işlenme kapasitesine göre domatesten sonra dünya üzerinde en çok üretimi yapılan üründür. Bezelye konserve olarak ve dondurulmuş sebze üretimi olarak da önde olan türler arasındadır. Tüketim sezonunun süresi çabuk geçtiği için konserve dolum işlemleri, fabrikalar ve evlerde genel olarak yaygın bir biçimde gerçekleştirilmektedir. Bezelye kabuğunun çıkarılmış hali ve bezelye unu gıda 3 üretim ve tüketim sektöründe kullanılmakta; elde edilen ürünlerin artıkları ise sap ve saman olarak hayvan yemi olarak da kullanılabilmektedir. Türkiye’de yetiştirilen bezelye
çeşitleri; yuvarlak tohumlu bezelye, köşeli bezelye, buruşuk tohumlu bezelye ve sultani şeker bezelye grupları olarak dört ana grup altında toplanmaktadır. Bu dört ana grubun içinde yer alan yuvarlak tohumlu bezelye grubu konserveye dolum işlemleri sırasında içeriğinde bulunan şekerin nişastaya dönüşmesi ve konservenin dibinde tortu bırakması sebebiyle konserve üretim amaçlı bezelye üreticiliğinde genel olarak tercih edilmemektedir. Konserve bezelye üreticiliğinde Türkiye iklimin ılıman olduğu bölgelerimizde ilkbahar ve sonbahar mevsimlerinde ekim yapılarak konserve fabrikalarının- ürün işleme ve ürün alma dönemleri uzatılması amaçlanmıştır
Bezelyeden elde edilen unun faydaları
- Bezelye unu yüksek lif içeriği sayesinde yardımcı olur. kabızlık ile başa çıkmak ve yiyeceklerin sindirimi veya asimilasyonundan kaynaklanan diğer problemler. Bir doğal kaynak gibi amino asitler treonin ve lisin- vücudumuzun işleyişi için hayati önem taşırlar.
- Bezelye unu sıkıştırır ciltteki yara ve apselerin lokal iyileşmesi için kullanılır.
- Vitamin içeriğinin yüksek olması nedeniyle, bu tür unların katılımıyla pişirme, vitamin eksikliği için faydalı olacaktır..
- Selenyum, bezelyede büyük miktarlarda bulunabilen (kesin sayılar büyüme bölgesine bağlıdır), antioksidan özelliklere sahiptir ve insan hücrelerini serbest radikallerin ve kanserojenlerin etkilerinden korur.
- Bitkisel proteinürünün bileşiminde, mide-bağırsak sistemini zorlamadan ve et ürünlerinin yapabileceği olumsuz etkiyi göstermeden çok daha iyi emilir.
- Bezelye unu vücuda enerji sağlar, vücudun verimini ve dayanıklılığını arttırır.
- Düzenli kullanımla kalbin çalışması düzelir, hipertansiyon, miyokard enfarktüsü gelişme riski azalır ve damarlarda kan pıhtısı oluşumu önlenir. karakterize hassas diüretik ve choleretic etkileri.
- Ürünü oluşturan bileşikler metabolizmayı iyileştirin ve deri altı yağ birikimini önleyin… Fazla kilolu olanlar veya sadece figürlerini izleyenler için düzenli kullanım önerilir.
- Beynin işleyişini iyileştirmek ve sinir hücrelerini “beslemek” zihinsel emeği olan insanlar yemeklerden önce 1 çay kaşığı almalıdır. bezelye unu.
- Dahil olabilir endokrin hastalıkları için beslenme tedavi planı.
- Kozmetolojide başarıyla kullanılmaktadır. Hem cilt hem de saç üzerinde faydalı bir etkiye sahiptir.
GLUTENSİZ MUCİZELER
Bezelye unu glüten içermediği için, bu sorunu yaşayan kişilerin beslenmesinde kullanılabilir. Çölyak hastalığı– insan vücudunun buğday proteinine (tahıllarda glüten) tahammülsüzlüğü ile ilişkili bir hastalık. Bu (genellikle kalıtsal) rahatsızlıktan muzdarip hastalar, sadece bezelye bazlı tahıllar ve çorbalar değil, aynı zamanda bezelye unundan yapılan çeşitli hamur işleri de yiyebilir: ekmek, çörekler, turtalar.
Zararı nedir?,
Tıbbi araştırmalar sırasında makul sınırlar içinde bezelye unu tüketildiğinde belirgin bir zarar tespit edilmemiştir.
Ancak küçük bir kontrendikasyon listesi var:
1. Bağırsakta şişkinlik ve fermantasyon süreçlerine eğilim. Bunu önlemek için bezelye ve türevlerinin fazla kullanılmaması önerilir. Bulaşıkları hazırlarken gaz oluşturucu etkiyi azaltmak için rezene ve dereotu (taze, kurutulmuş veya tohum şeklinde) ilave edilmesi önerilir. Ayrıca bezelye unundan yapılan bulaşıkları soğuk suyla yıkamamalısınız.
2. Gut veya diğer böbrek hastalıklarının varlığı. Bunun nedeni, vücutta ürik asit birikmesine katkıda bulunan bezelye içindeki pürin içeriğidir. Semptomları şiddetlendirmemek için hastaların bu tür un kullanımını en aza indirmesi daha iyidir.
3. Pankreatit, gastrit veya mide ülserlerinin alevlenmesi.Çok miktarda lif, mideye ek bir yük sağlar, bu nedenle, sindirim sisteminin akut koşullarında, tamamen iyileşene kadar bezelye ununu reddetmek daha iyidir.
Amerikan Böbrek Hastalığı Dergisi’nde 2013 yılında yapılan bir araştırmaya göre, diyette proteinin yaygınlığı, sağlıklı insanlarda bile böbrek fonksiyonlarının bozulmasına neden olabilir. Bu nedenle uzmanlar, menüdeki protein yüzdesini %10-35’e eşit bir dengede tutmayı ve aşmamayı tavsiye ediyor.
Evde yemek nasıl yapılır?
Hemen hemen her süpermarkette bezelye unu satın alabilirsiniz. Ancak bulamadıysanız veya mağaza ürünlerinin kalitesinden şüphe ediyorsanız, kendiniz yapabilirsiniz.
1. İyi kuru bezelye seçin, yıkayın, gerekirse ayırın ve kuruduğundan emin olun. Bunu, bezelyeleri tek bir katmana koyarak kağıt veya bir bez parçası üzerinde yapmak daha iyidir. Bu durumda gazete kullanılmamalıdır, çünkü baklagiller baskı mürekkebinden zararlı maddeleri kolayca emer.
2. Bezelye öğütmek için kahve değirmeni, harç veya kıyma makinesi kullanabilirsiniz. Cihazın seçimi, sonunda ne tür bir sonuç almak istediğinize bağlıdır. Hassas ve yumuşak birinci sınıf un için elektrikli kahve değirmeni kullanın. Manuel bir öğütücü veya kıyma makinesi, daha kaba bir öğütme üretecektir. “Eski moda şekilde”, yani bir harçta pişirmeye gelince, çok fazla güce ve sabra ihtiyacınız olacak.
3. Ortaya çıkan toz 2 cm’den fazla olmayan beyaz bir bezin tuvaline yerleştirin .Kuruması için kuru bir yerde bırakın. Nemi eşit olarak havalandırmak için zaman zaman karıştırın. Kuruduktan sonra bezelye unu biraz hafifleyecek ve elinizden kolayca çıkacaktır.
Depo için bir kağıt torba veya bez torba uygundur. Ev yapımı ürün kuru bir yerde muhafaza edilmelidir. Kullanmadan önce bezelye unu, diğerleri gibi elenmelidir.
