Çölyak Hastalığı (Gluten Enteropatisi), ince bağırsak yüzeyindeki emilimi sağlayan dokularının yapısının bozulmasına bağlı olarak gelişen, emilim bozukluğuna (malabsorbsiyon) yol açan, bağışıklık sistemi hastalığıdır.
Gluten İntoleransı’nda (Gluten Duyarlılığı), antikorların, HLA, bağırsak yüzeyinde dokuların yapısında bozulma olmadan, gluten alımı ile bağırsak semptomları ve ekstraintestinal semptomların gözlendiği bir durumdur. Ekstraintestinal semptomları arasında, beyin sisi, kas ve eklem ağrıları, kaslarda uyuşma hissi, anemi ve dermatit yer alabilir.
Çölyak Hastalığı ve Gluten İntoleransı Belirtileri Nelerdir?
Gluten İntoleransı ve Çölyak benzer belirtilere sahiptir. Gastrointestinal (bağırsak sistemi) bulguları karın ağrısı, ishal, kabızlık vb. semptomlardır. Baş ağrısı, myalji, bilinç bulanıklığı, yorgunluk vb. nörolojik/ psikiyatrik semptomlar gözlemlenmektedir.
Çölyak Hastalığı ve Gluten İntoleransı (Duyarlılığı) Arasındaki Fark Nedir?
Gluten Duyarlılığı, glutene karşı gelişen ve semptomlar giderildikten bir süre sonra düzelebilen bir durumdur. Ancak Çölyak, ömür boyu süren bir emilim bozukluğu ile karakterize bağışıklık sistemi hastalığıdır.
Aynı zamanda Gluten İntoleransı tanısı, besin hassasiyeti testleri ile konulmaktadır. Fakat bir bireyin çölyak tanısı alabilmesi için birçok kan testi ve biyopsi yapılması gerekmektedir.
Gluten İntoleransı semptomları, alınan gluten miktarına bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Ama Çölyak semptomların oluşması, alınan miktarla ilişkili değildir. Gluten İntoleransında semptomlar, belli bir süre glutenin beslenme düzeninden çıkarılması veya gluten oranı azaltılan besinlerin kullanılması ile düzebilmektedir. Ancak Çölyakta, ömür boyu beslenme tedavisi uygulanmaktadır.
Beslenme Tedavisi Süreci Nasıl Devam Eder?
Çölyak Hastalığı ve Gluten İntoleransında Beslenme Süreci
Çölyak Hastalığında, glutenin alım miktarı önemli değildir. Çok az miktarda gluten sindirim sistemine alınması olması semptomların ortaya çıkmasına neden olur. Çölyak hastalığının tedavisi ömür boyu süren glutensiz diyettir ancak gluten intoleransında, çölyaktan farklı olarak günlük alınan gluten miktarının azaltılmasına bağlı veya glutenin diyetten bir süre çıkarılması ile tedavi edilmektedir. Glutenin tamamen çıkarılıp, bir süre sonra tekrar eklendiğinde, semptomlar düzelmektedir.
